PAMIĘTAMY! Voor eeuwig dankbaar.

Zaterdag 26 oktober 2024 was de dag dat in het Rat Verlegh Stadion alles bij elkaar kwam. De herdenking van de bevrijding van Breda door de 1e Poolse Pantserdivisie, met de aftrap door de laatste nog levende veteraan en het indrukwekkende bevrijdingsvlaggenvertoon in speelminuut 19.44. Maar hetgeen waar we het meest naar uit keken was het grootste megadoek ooit in het Rat Verlegh Stadion. Het eerbetoon aan onze Poolse bevrijders moest namelijk een afmeting krijgen van 21 bij 106 meter.

Weken lang aan voorbereiding, ontwerpen maken en uitwerken, een enorme loods zoeken, planningen maken voor het enorme aantal handjes die er voor dit project nodig waren. Vele naaimachines, complete ploegen die de vele stroken van ieder 106 meter aan elkaar naaiden, vervolgens vele dagen achtereen de tekenaars en de spuitploegen die zich op het kunstwerk wierpen. Tientallen vrijwilligers uit alle fanatieke geledingen van de aanhang. Letterlijk gedragen voor vele schouders en perfect omhoog gehouden door duizenden handen. De tekst op het megadoek luidde de Poolse kreet ‘PAMIĘTAMY’. Vrij vertaald betekent dat ‘Wij onthouden’ of ‘Opdat wij niet vergeten’. In de letters zijn foto’s van de bevrijding van Breda verwerkt die zo zowel voor de Bredanaars straks op het netvlies staan, maar ook nationale bekendheid hebben. Het was een indrukwekkend eerbetoon dat ook in Polen grote waardering genoot. Maar ook in het stadion weer aanschouwd door vele Poolse hoogwaardigheidsbekleders en nazaten van Poolse bevrijders.

De dagen voorafgaand aan deze wedstrijd prijkte er al op de Haven in het centrum van Breda een spandoek van enkele tientallen meters lengte, met de tekst: “Door Poolse moed en kracht behield onze stad haar pracht.” Breda is een fantastische stad met een prachtig centrum. De Grote Kerk, de Koepel, het Spanjaardsgat en het Valkenberg; onze binnenstad is historisch en kent karakteristieke plekken en gebouwen. Dankzij de moedige keuze van onze Poolse bevrijders om onze binnenstad te behouden genieten wij nu, 80 jaar later, nog steeds dagelijks van Breda in al haar schoonheid.

Het verleden, het heden, maar zeker ook onze toekomst is gevormd door de 1e Poolse Pantserdivisie.

Voor eeuwig dankbaar.

PAMIĘTAMY!